İran’ın Sistan-Beluçistan eyaletine bağlı Zahidan kentinde 30 Eylül 2022’de onlarca kişinin öldüğü olayların ardından neredeyse her hafta düzenlenen ülke yönetimini hedef alan gösteriler, olayların birinci yılında da devam etti.
Sünni din adamı ve Zahidan Cuma İmamı Mevlevi Abdulhamid İsmailzehi, Instagram hesabından canlı yayımlanan cuma hutbesinde, “kanlı cuma” olaylarına işaret ederek, “Yaşananlar, tüm İran halkı ve vicdan sahibi olan herkes için acıydı. Yalnızca birkaç saat içinde 100 kişi öldü, 300 kişi yaralandı” dedi.
Olayların faillerinin yargılanmasını istediklerini yineleyen İsmailzehi, “Eyalet halkı sabırla bu suçların faillerinin ceza almasını istiyor. Davaya bakan hakimleri tanıyoruz, iyi insanlar fakat ülkemizde hakimlerin bağımsız olmadığını biliyoruz” ifadelerini kullandı.
Hükümete, halktan tüm kesimlerin seslerine kulak vermesi çağrısında bulunan İranlı din adamı, ülkede ulusal birliğin sağlanması için halkın taleplerinin yerine getirilmesi gerektiğini söyledi.
Sosyal medyada yayımlanan ve eyaletin yönetim merkezi Zahidan’da çekildiği öne sürülen görüntülere göre, kalabalık bir grup cuma namazı sonrası ellerindeki dövizlerle yürüyüşe geçerek ülke yönetimini hedef alan sloganlar attı.
İngiltere’de bulunan Beluç Aktivistler Örgütü, güvenlik güçleri tarafından göstericilere ateş açıldığını göstericilerden bazılarının yaralandığını iddia etti.
“KANLI CUMA” OLAYLARI
İran’ın güneydoğusunda yer alan ve Sünnilerin yoğun nüfusa sahip olduğu Sistan-Beluçistan eyaleti, 30 Eylül’de cuma namazı sırasında protestocular ile İran güvenlik güçleri arasında yaşanan, “kanlı cuma” olarak bilinen ve çok sayıda can kaybına yol açan olaylara sahne olmuştu.
O tarihlerde ülke genelinde devam eden Mahsa Emini protestolarından farklı olarak gösterilerin eyalete bağlı liman kenti Çabahar’da 15 yaşındaki bir kız çocuğunun bir polis memuru tarafından cinsel tacize uğradığı iddiası üzerine yapıldığı haberleri ülke medyasında yer bulmuştu.
Takip eden günlerde de Haş kentinde gösteriler düzenlenmiş, yine güvenlik güçlerinin müdahalesiyle karşılaşılmıştı. Olaylarda güvenlik güçleri dahil onlarca kişi yaşamını yitirmişti.
İsmailzehi, 2 Ekim 2022’de yaptığı konuşmada, olayları “facia” şeklinde niteleyerek, güvenlik güçlerinin halkın üzerine ateş açtığını söylemişti.
Zahidan başta olmak üzere Sistan-Beluçistan eyaleti, 30 Eylül 2022’den bu yana neredeyse her hafta cuma namazından sonra protestolara sahne oluyor.