Türk bilim insanları ‘yutulabilir parfüm’ üretti

Trakya Üniversitesi Eczacılık Fakültesi Farmasötik Teknoloji Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Gülşah Gedik, Osmanlı döneminde Balkanlar ve Trakya’da yetiştirilen güllerin bölgede yeniden canlandırılması için çalışma başlattıklarını söyledi. 

9 ay önce başlayan proje kapsamında gittikleri Bulgaristan’da gül aroması ile yapılan şekerin kendilerini çok etkilediğini belirten Doç. Dr. Gedik, daha iyisini yapmak için araştırma içine girdiklerini anlattı.

“DAHA İYİSİNİ YAPABİLİR MİYİZ SORUSUYLA GÜNÜMÜZE KADAR GELDİK”

Doç. Dr. Gedik, “Bunun şeker formatında olması, şekerin vücut için zararlı bir madde olmasından dolayı şeker ve gıda maddesi olmadan daha standart formüller elde etmek istedik. Yaptığımız araştırmalarda Kore ve Japonya’da birer ürün gördük. Onlar da yutulabilir parfüm olduğu iddia edilen ürünlerdi. Yapılarını inceledik. Bize göre, o ürünlerin içeriğinde kimyasal yapısı açısından çok koruyucu madde vardı. Daha iyisini yapabilir miyiz sorusu ile günümüze kadar geldik. Tabii ki önceliğimiz araştırmalarımızı yaparken bulunduğumuz bölgenin yerel değerlerini ortaya çıkarmak ve daha etkin kullanımını sağlamak.

Hem bulunduğumuz bölge hem de Bulgaristan’da Kızanlık kısmına kadar olan bölge, Osmanlı döneminde gül üretiminin çok fazla olduğu yerler. Geçmişteki gibi gül üretiminin yapılması için; uygun arazilerin olması, çiçeğin mayıs, hazirana kadar olan 40 günlük gelişim periyodunu daha da uzatıyor. Toplanan çiçeklerden gül yağı ve gül kongreti elde ediliyormuş. 

Bizim bulunduğumuz bölgede, 1877-1878 yıllarında Osmanlı-Rus savaşı sonrasında gül üretimi büyük ölçüde sekteye uğruyor. Buradan kaçan ustalar Isparta, Bursa ve İzmir gibi yerlere yerleşip, üreticiliğe oralarda devam ediyor. Ama en çok devlet desteği ile Isparta’da gül üretimi gerçekleştiriliyor” dedi.

“KULLANIMI DA ARTIRMAK İSTİYORUZ”

Doç. Dr. Gedik, yaptıkları çalışma kapmasında Edirne ve Havsa ilçesinde yetiştirilen güllerin, özellikle Isparta’ya götürülen eski türleri ve benzerliklerini kimyasal açıdan ortaya koymak istediklerini söyledi. Edirne ve Isparta’da yetişen gülleri temin edip, çalışmalara başladıklarını söyleyen Doç. Dr. Gedik, “Bu güllerden hem parfüm hem de çeşitli amaçlarla kullanılabilecek farmasötik ürünler geliştiriyoruz.

Bu çeşitli amaçlar arasında dünyadaki gül üretimindeki çalışmalar bize rehberlik etti. Özellikle bize komşu olan ülkelerden İran ve Irak’ta gül yaprakları evlerde havanda ezilerek ve sumak ile karıştırılıp, tablete basılabilir bir hale getirilerek dismenore ağrılarında çeşitli can sıkıntısı durumlarında antidepresip özellikleri nedeniyle halk arasında çok kullanılmaktadır. Bizim ülkemizde ise gül yapraklarından gül yağı ve gül konkreti dışında reçel gibi gıda endüstrisinde yararlanılıyor. Ama dünyadaki diğer kullanım alanları gibi antimikrobiyal, antistres kaynaklı aromatik tedavilerde yoğun kullanımı gibi özellikler hiç yok. O yüzden kullanımı da artırmak istiyoruz.

Bulunduğumuz bölgede buna bağlı olarak da gül yetiştiriciliğinin tekrardan yayılmasını istiyoruz. Trakya toprakları çok değerli fakat hep aynı ürünler yetiştiriliyor. Ürün çeşitliliğini artırmak ve geçmişte yapılmış ve başarılı olmuş tarımsal ürünleri tekrardan hayata geçirmek ve onlardan da katma değeri yüksek ürünler elde etmeyi düşünüyoruz” diye konuştu.