Ay görevlerinden biyoteknoloji alanındaki yeni gelişmelere, teknolojik atılımlardan güneş tutulmasına kadar 2024 bilim alanında birçok yeni gelişmeyi de beraberinde getirecek.
Discover dergisi 2024’ün merakla beklenen bilim olaylarını sıraladı. Independent Türkçe ise bunu derledi, işte bu yıl beklenen bilimsel gelişmeler ve olaylar:
1. Güneş Tutulması
8 Nisan 2024’te gerçekleşecek güneş tutulması dünyanın bazı bölgelerini 4 dakika 27 saniye boyunca karanlığa gömecek.
Tam tutulmaya yakın bir görünümde olan güneşte, “ateş çemberi” şekli görülebilecek.
Tutulma en net Kuzey Amerika’da görülecek. Türkiye’deyse bu senenin güneş tutulmasını izlemek mümkün olmayacak.
2. Vera C. Rubin Gözlemevi çalışmaya başlıyor
Dünyadaki en büyük gözlemevlerinden biri olan Vera C. Rubin Gözlemevi bu yıl aralıkta çalışmaya başlayacak.
Şili’deki gözlemevi, 10 yıl boyunca Güney Yarımküre’nin gökyüzünü 3 bin 200 megapiksellik bir kamerayla izleyecek.
Araştırmadan elde edilecek veriler Samanyolu’nun haritasını çıkarmak için kullanılacak.
3. Europa Clipper göreve hazır
NASA’nın Europa Clipper misyonu bu yıl ekimde başlayacak.
Jüpiter’e gidecek olan uzay aracı, gezegenin uydularından Europa’nın yüzeyinin altında ne olduğunu araştıracak.
Bilim insanları Europa’nın altında donmuş bir okyanus olduğundan şüpheleniyor. Ancak uzay aracının Jüpiter’e ulaşacağı 2030’a kadar bunu öğrenmek mümkün olmayacak.
4. Ay’a seyahatin 55. yılı
2024, insanlığın Ay’a ayak basışının 55. yılı.
Apollo 11 astronotları Neil Armstrong ve Buzz Aldrin, 24 Temmuz 1969’da aya basmış ve uyduda 21 saat 36 dakika geçirmişti.
5. Lucy, Dünya’nın yakınından geçecek
2021’de fırlatılan NASA’nın Lucy uzay aracı, 13 Aralık 2024’te Dünya’ya yakın bir noktadan geçecek.
Lucy, Jüpiter’in yörüngesindeki 8 astreoidi gözlemlemek ve güneş sisteminin nasıl oluştuğunu anlamak için tasarlanmıştı.
6. Hera fırlatılacak
Avrupa Uzay Ajansı’nın uzay aracı Hera, Ekim 2024’te fırlatılacak.
Dünyayı büyük göktaşlarından korumak için en iyi yolu bulmayı hedefleyen Hera, NASA’nın bir göktaşının yönünü değiştirmeyi hedefleyen Dart görevinin sonuçlarını da analiz edecek.
7. Avrupa süper bilgisayara geçiyor
Avrupa 2024’te yeni süper bilgisayar sistemi Jüpiter’i 2024’te kullanmaya başlayacak.
Bilgisayar sistemi, yapay zeka uygulamalarının bilim ve endüstride kullanılmasını sağlamak için tasarlandı.
Sistem, bilim insanlarına, bazı endüstrilere ve Avrupa kamuoyunun kullanımına açık olacak.
Jüpiter’in işlem hızına erişebilmek için, dünyadaki her insanın dört yıl boyunca her saniye bir hesaplama yapması gerekiyor.
8. Yapay zeka dönemi
2023’te ChatGPT’nin dünya genelinde gösterdiği başarıyla yapay zeka yılın en çok konuşulan konularından biri olmuştu.
2024’te yapay zekanın e-posta taslağı veya şiir yazmanın ötesinde amaçlarla kullanılabileceği düşünülüyor.
Teknoloji uzmanları, yapay zekanın ilaç keşifleri için güçlü bir araç olabileceğini düşünürken, var olan tedavilerle ilgili yeni yöntemlerin de keşfedilmesi mümkün.
9. Gözler CRISPR teknolojisinde
Nobel ödüllü gen dizilimi teknolojisi CRISPR’in güçlü etkilerinin bu yıl terapatik araştırmalarda kullanılması bekleniyor.
Geçen yılın sonunda ABD Federal İlaç Ajansı, kalıtsal bir hastalık olan hATTR’nin tedavisinde CRISPR kullanılarak üretilen bir ilacın kullanılmasına izin verilmişti.
2024’te kalıtsal hastalıklar için insanlarda CRISPR terapisinin kullanılması bekleniyor.
10. Modifiye edilmiş sinekler üretilecek
2024’ün ilk bölümün Dünya Sinek Programı, sineklerden kaynaklanan hastalıkları durdurmak için “modifiye edilmiş sinekler” üretecek.
Wollbachia bakterisi bulaştırılan yeni sinekler, normal vahşi bir dişi sinekle çiftleştiğinde yeni yavru doğmayacak ve sinek nüfusu azalacak.
Fiocruz’un fabrikasında her yıl 5 milyar sinek yumurtası üretilmesi bekleniyor.