Bilim insanlarından ‘zombi geyik hastalığı’ uyarısı: İnsanlara sıçrayabilir

Hayvanları salyalı, uyuşuk, tökezleyen ve boş bakar bir halde bırakan kronik zayıflama hastalığı (Chronic Wasting Disease/CWD) Wyoming’de 800 geyik, Kanada geyiği ve sığın örneğinde bulundu.

Ancak uzmanlar hastalığın “yavaş ilerleyen bir felaket” olduğu uyarısında bulundu ve devletleri hastalığın insanlara yayılma ihtimaline karşı hazırlanmaya çağırdı.

Independent Türkçe’nin aktardığına göre, CWD araştırmacısı Dr. Cory Anderson The Guardian’a, “Britanya’daki deli dana hastalığı salgını, örneğin çiftlik hayvanlarından insanlara yayılma olayı gerçekleştiğinde işlerin bir gecede nasıl çığırından çıkabileceğinin örneğini sundu” dedi.

“Benzer bir şeyin meydana gelme potansiyelinden bahsediyoruz. Kimse bunun kesinlikle gerçekleşeceğini söylemiyor, ancak insanların hazırlıklı olması önemli.”

Birleşik Krallık’ta 1980 ve 1990’larda sığırların enfekte et ve kemik tozuyla beslenmesi nedeniyle yayılan deli dana hastalığının ardından 4,4 milyon büyükbaş hayvan kesilmişti.

Sığırlar için genellikle ölümcül olan hastalık, merkezi sinir sistemini enfekte ederek hayvanlarda agresif belirtiler ve koordinasyon eksikliğine yol açıyor. 1995’ten bu yana 178 insan ölümü, insan varyantıyla ilişkilendirildi.

Alliance for Public Wildlife’a göre 2017’de, her yıl CWD’yle enfekte 7 bin ila 15 bin hayvan insanlar tarafından tüketiliyordu.

Bu rakamın her yıl yüzde 20 artması bekleniyordu. Dr. Anderson, Wisconsin’de binlerce insanın muhtemelen enfekte geyik eti yediğini söyledi.

CWD bir ortama bulaştıktan sonra ortadan kaldırılması son derece zordur. Toprakta ya da yüzeylerde yıllarca kalabilir ve bilim insanları dezenfektanlara, formaldehite, radyasyona ve 600 santigrat derecede yakmaya karşı dirençli olduğunu belirtiyor.

Bu gelişme, ABD’li biyoteknoloji şirketi Ginkgo Bioworks’un hayvanlardan insanlara bulaşan hastalıkların 2050’de 2020’ye kıyasla 12 kat daha fazla insanı öldürebileceği uyarısında bulunmasının ardından geldi.

Şirket yayılma diye bilinen, zoonotik hastalıkların yol açtığı epidemilerin, iklim değişikliği ve ormansızlaşma nedeniyle gelecekte daha sık görülebileceğini söyledi.

Grubun araştırmasına göre, 1963’le 2019 arasında epidemiler her yıl neredeyse yüzde 5, ölümlerse yüzde 9 arttı.

Firma, “Bu yıllık artış oranları sürerse, analiz edilen patojenlerin 2050’de 2020’ye göre 4 kat daha fazla yayılma olayına ve 12 kat daha fazla ölüme yol açmasını bekliyoruz” uyarısında bulundu.