Eski ABD Dışişleri Bakanı Kissinger’ın son röportajı: ‘İki devletli çözümden vazgeçin’

Eski ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Rolf Dobelli tarafından kurulan WORLD.MINDS vakfının çevrimiçi toplantısında açıklamalarda bulundu.

Aynı zamanda ABD merkezli Politico yazarı olan Rolf Dobelli, Kissinger’ın “İsrail-Hamas savaşındaki son durum hakkında” yaptığı açıklamaları yayımladı. İki devletli çözümün uygulanabilir olduğunu düşünmediğini belirten Kissinger, Batı Şeria’nın Ürdün kontrolü altına alınması gerektiğini söyledi.

Kissinger, “Henry Kissinger’ın (Belki de) Son Röportajı: İki Devletli Çözümden Vazgeçin” başlıklı yazıdaki açıklamalarda, İsrail Başbakanı Benjamin Netanyahu’nun yerinde olsa kendisinin 7 Ekim’deki saldırının ardından farklı davranıp davranmayacağı sorusuna yanıt verdi. “Netanyahu’nun yerinde olmadığını, bu sebeple ona etki eden tüm güçler konusunda değerlendirmede bulunamayacağını” söyleyen Kissinger, “Barışçıl bir sonuçtan yanayım. Hamas’ın dahil olduğu çatışmada barışçıl bir sonuç görmüyorum. Arap dünyası ile İsrail arasında müzakerelerden yanayım. Ancak yaşanan son olaylardan sonra İsrail ve Filistinliler arasında doğrudan müzakerelerin çok verimli olacağını düşünmüyorum” dedi.

“İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMÜN ZORLUĞUNU, HAMAS DENEYİMİ GÖSTERİYOR”

Aralarında tarihçilerin ve eski İsrail Başbakanı Ehud Olmert’in de bulunduğu 25 kişilik grup, Kissinger’a “İki devletli bir çözüm olmadan Orta Doğu’da kalıcı bir barış olabilir mi?” sorusunu sordu.

Kissinger, “Resmi bir barış, kalıcı bir barışı garanti etmez. İki devletli çözümün zorluğunu, Hamas deneyimi gösteriyor. Gazze, [eski İsrail Başbakanı Ariel] Şaron tarafından iki devletli bir çözüm olasılığını test etmek amacıyla yarı bağımsız hale getirildi. Aslında bu çok daha karmaşık bir duruma yol açtı. Son iki yılda durum 2005’te olduğundan çok daha kötü bir hal aldı. Dolayısıyla iki devletli çözüm, son haftalarda gördüklerimizin bir daha yaşanmayacağını garanti etmiyor” cevabını verdi.

Kissinger, “Hamas’ın bölgeden temizlenmesi durumunda Gazze’ye ne olacak?” sorusuna şu şekilde yanıt verdi:

“Bence iki bölgeden birini İsrail’i devirmeye kararlı kılan iki devletli çözümü amaçlamaktan ziyade Batı Şeria Ürdün’ün kontrolü altına girmeli”

“Mısır Arap tarafına yaklaştı, dolayısıyla İsrail ileride çok zor zamanlar geçirecek” değerlendirmesinde bulunan Kissinger, “Umarım bunun sonunda, Yom Kippur Savaşı’nın sonunda yürütme ayrıcalığına sahip olduğum gibi bir müzakere olur. O dönemde İsrail çevresindeki güçlere kıyasla daha güçlüydü. Bugünlerde ise çatışmanın devam etmesini önlemek için ABD’nin daha fazla müdahil olması gerekiyor” dedi.

“ABD DENKLEMİ DENGELEMEK DURUMUNDA KALACAK”

Kissinger, “1990 ve 2020 arasındaki on yıllar jeopolitik olarak nispeten sakindi. Bu açılım ve dostluk zamanının neden daha barışçıl bir dünya yaratmak için kullanmadık?” sorusunu ise şu şekilde yanıtladı:

“Dünyayı kim barışçıl kılmalı? Orta Doğu’da; eğer Mısır, Suudi Arabistan ve diğer Arap devletleri köktencilere daha çok baskı yapmaya ve barışçıl bir çözümü dikte etmeye istekli olmuş olsaydı bu en iyi sonuç olurdu. Ama korkarım ki son haftalarda yaşananlar onları daha radikal bir duruşa itecek, bu da ABD’nin denklemi dengelemek durumunda kalacağı bir duruma yol açacak”