Dişi kurbağaların çiftleşmek istemediklerinde yaptıkları şey

Gerçek bir çiftleşmenin olmadığı kurbağalarda üreme faaliyeti kucaklaşma (amplexus) denen bir süreçle gerçekleşiyor. Çiftleşme dişinin suya bıraktığı yumurtaları erkeğin de spermlerini suya bırakarak döllemesiyle tamamlanıyor. Çiftleşme için erkeklerin dişilere erişmeye yönelik çabaları (taciz, gözünü korkutma, zorla çiftleşme vb.) üremeden kaçan canlıların hayatını tehlikeye atabiliyor.

Bu çiftleşme çabaları sırasında görülen birden fazla erkeğin tek dişiye tutunması, dişi kurbağanın ölümüyle de sonuçlanabilir.

Avrupa bayağı kurbağaları üzerinde yapılan bir araştırmada dişilerin, erkek kurbağaların saldırganlığına karşı sanılanın aksine daha aktif bir şekilde kendilerini korumaya çalıştığı ortaya kondu.

Independent Türkçe’nin aktardığı hakemli dergi Royal Society Open Science’da yayınlanan çalışmanın yazarlarından Dr. Carolin Dittrich, ”Bundan önce dişi kurbağaların erkek baskısına karşı kendini savunamayacakları düşünülüyordu” dedi.

DİŞİLERDE ÜÇ DAVRANIŞ GÖZLEMLENDİ

Araştırma sürecinde yapılan deneylerde farklı büyüklüklerdeki iki dişi, bir erkek kurbağa, su dolu kovalara yerleştirildi ve bir saat boyunca serbest hareket etmeleri sağlandı.

Çiftleşmeleri ya da çiftleşme çabalarını videoyla kayıt altına alan bilim insanları, incelemelerinin ardından dişi kurbağalarda, “dönme”, “kurtulma çağrısı”, “tonik hareketsizlik” gibi üç davranış gözlemlediklerini söyledi.

Erkek kurbağanın kucakladığı 54 dişiden yüzde 84’ünün vücutlarını döndürmeye çalıştığı görüldü.

Kucaklaşma sırasında dişilerin yüzde 48’i hırıldama benzeri seslerle kurtulma çağrıları yaparken aynı zamanda da vücutlarını döndürdü.

Erkek kurbağa tarafından kucaklanan dişilerin yüzde 33’ünde de “tonik hareketsizlik” yani hayvanların tehlike ve korku karşısında hiç hareket etmeden ölü taklidi yaptığı durum görüldü.

Araştırmada, kaçmak için taktikler uygulayan 25 dişi kurbağanın erkeklerden kurtulmayı başardığı görüldü.

Bilim insanları, daha küçük dişilerin, üç taktiği de büyük olanlara kıyasla daha sık kullandıklarını belirtti.

Tonik hareketsizliğin strese karşı tepki olarak ortaya çıktığı söyleyen ekip, daha az üreme deneyimi nedeniyle bu davranışın genç dişilerde daha çok görüldüğünü belirtti.

Öte yandan çalışmanın dişi kurbağalar hakkında yeni bilgiler verdiğini belirten araştırmacılar, davranışların başka amaçlara sahip olabileceği ihtimalini de dışlamıyor. 

Dittrich, “Bu türü sıradan bir kurbağa olarak görsek ve onu iyi bildiğimizi sansak bile hala bilmediğimiz yönleri olduğunu düşünüyorum” ifadelerini kullandı.